بارها و بارها اسم سینوزیت را شنیده‌ایم و یا افرادی را دیده‌ایم که به این بیماری مبتلا بوده‌اند؛ اما واقعا سینوزیت چیست و چرا رخ می‌دهد؟ پس با ما همراه باشید تا به طور کامل با این بیماری آشنا شوید و به جواب سوالات خود برسید.
سینوس و سینوزیت چیست؟
در استخوان‌بندی جمجمه‌ی انسان‌ها، حفره‌هایی آکنده از هوا وجود دارند که به آن سینوس می‌گویند. سینوس‌ها در استخوان گونه، پیشانی و کف جمجمه‌ها جا گرفته‌اند. غیر از هوا، ماده‌ای به نام موکوس (ترشحات مخاطی) نیز به میزان مشخصی درون سینوس‌ها قرار دارد. سینوس‌ها مخاطی نازک ایجاد می‌کنند که از مجاری بینی تخلیه می‌شوند. این زهکشی به تمیز نگه‌داشتن بینی و خارج کردن هر نوع باکتری، کمک میکند.
بیماری سینوزیت، التهاب سینوس‌ها است که می‌تواند باعث انسداد آن‌ها و پر شدن مایع مخاطی شود که معمولا در اثر سرماخوردگی یا حساسیت ایجاد می‌شود. سینوزیت به معنای التهاب یا تورم در بافت پوششی سینوس‌ها است.
انواع سینوزیت
سینوزیت حاد:
در این نوع سینوزیت که معمولا در اثر عوامل ویروسی یا باکتریایی رخ می‌دهد، علائم به مدت 4 هفته یا کمتر، دیده می‌شوند.
سینوزیت مزمن:
زمانی که التهاب سینوس‌ها بر اثر عفونت باکتریایی یا قارچی باشد و برای مدتی بیش از 3 ماه ادامه پیدا کند، بیمار به سینوزیت مزمن دچار می‌شود.
بیشتر بخوانید : عمل انحراف بینی بدون جراحی زیبایی
علائم سینوزیت کدامند؟
درد در سینوس‌ها، علامت شایع سینوزیت است. هر کدام از حفره‌های سینوسی ممکن است هنگام ابتلا به عفونت آسیب ببیند. این درد را می‌توانید در پیشانی، دو طرف بینی، فک بالا، دندان یا بین چشم‌ها احساس درد کنید. سایر علائم و نشانه‌های متداول آن عبارت‌اند از:
- خلط پشت حلق
- آبریزش بینی و ترشحات بینی (ترشحات ضخیم زرد یا سبز از بینی. این ترشحات در سینوس‌های آلوده ایجاد‌شده و به مجاری بینی تخلیه می‌شوند)
- گرفتگی بینی (به دلیل گرفتگی بینی، احتمالا حس بویایی شما کاهش پیدا خواهدکرد)
- احساس فشار در صورت (به ویژه در اطراف بینی، چشم‌ها و پیشانی)
- سردرد (سردردهای سینوسی اغلب در بدترین حالت هنگام صبح رخ می‌دهند، زیرا در طول شب مایعات در سینوس‌ها جمع شده‌اند)
- دندان درد و بوی بد دهان
- سینوزیت و ورم پلک
- درد گوش و عفونت گوش
- گرفتگی صدا و صدای خشن
- تب
- سرفه سینوزیت
- خستگی و پاراسومنیا یا اختلال خواب
- سینوزیت و تنگی نفس
عوامل بروز سینوزیت چیست؟
سینوزیت می‌تواند به وسیله ویروس، باکتری یا قارچ ایجاد شود. در این حالت سینوس متورم و مسدود می‌شود. عوامل دیگری که ممکن است منجر به عفونت سینوس شوند عبارت‌اند از:
- سرماخوردگی‌های پی در پی و عدم بازگشت کامل به سلامتی
- آلرژی‌های فصل
- پولیپ بینی
- انحراف تیغه‌ی بینی
- ضعف سیستم ایمنی در اثر بیماری یا داروها
- نوزادان و کودکان خردسالی که در مراکز مراقبت‌های روزانه هستند.
- استفاده از پستانک یا نوشیدن بطری در حالت خوابیده، می‌تواند احتمال ابتلا به سینوزیت را افزایش دهد.
- در بزرگسالان، سیگار کشیدن خطر ابتلا به عفونت‌های سینوسی را افزایش می‌دهد.
- رینیت آلرژیک یا تب یونجه
- فیبروز سیستیک
- لوزه‌ی سوم بزرگ
- ضعف سیستم ایمنی
درمان سينوزيت ها:
در صورتی که سینوزیت خفیف باشد پیش از مراجعه به پزشک می‌توانیم از موارد زیر برای درمان کمک بگیریم:
- استراحت کافی
- نوشیدن مایعات به مقدار کافی
- استفاده از داروهای مسکن و ضد حساسیت که نیاز به نسخه ندارند.
- شستن منظم دست ها و جلوگيري از دستکاري بيني
- استفاده از تصفيه کننده هوا در خانه
- بسته بود پنجره ماشين
- خارج نشدن از منزل در هنگام آلودگی هوا
- اجتناب از زدن چمن ها به ویژه در فصل حساسیت و اجتناب از رفت و آمد در پارک ها
- دوری از سيگار و قليان
- شستشوی بینی با محلول آب نمک
- استفاده از بخور خنک
- ماساژ سینوس هاي اطراف بيني
- مصرف مايعات زياد
- اجتاب از در معرض قرار گرفتن هواي سر و شديد
درمان دارویی سینوزیت مزمن و حاد
اگر علائم در عرض ۱۰ روز بهبود پیدا نکند پزشک ممکن است موارد زیر را برای درمان تجویز کند:
- ضد احتقان‌های موضعی یا خوراکی
- آنتی بیوتیک
- اسپری‌های بینی استروئیدی
مطالعه بیشتر : آیا حس بویایی بعد از جراحی بینی تغییر میکند؟
سینوزیت مزمن با تمرکز بر عامل ایجاد کننده آن که معمولا آلرژی است، درمان می‌شود. درمان شامل موارد زیر است:
- اسپری‌های بینی استروئیدی
- آنتی هیستامین خوراکی یا موضعی
- شستشوی بینی با محلول سالین
در صورتی که سینوزیت با هیچ کدام از روش‌های گفته شده درمان نشود، با توجه به نتایجی که پزشک معالج از روش‌هایی مثل سی تی اسکن به دست می‌آورد ممکن است جراحی برای برطرف کردن مشکلات ساختمان بینی نیاز باشد.
سخن آخر…
تا به اینجا با بیماری سینوزیت، علائم آن و راهکارهای درمانی سینوزیت آشنا شدید اما بهتر است که زمانی که احساس کردید دچار سینوزیت شدید به دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید و برای درمان مشکل خود قدم درستی بردارید تا دچار سینوزیت مزمن نشوید.
