گوش و نقش آن قسمت بسیار مهم در بدن است. سیستم شنوایی بسیار گسترده بوده و با قسمت های مختلف، سر، گردن و بدن ارتباط دارد. عفونت گوش یکی از مشکلاتی است که در این زمینه به وجود می آید. با بروز اولین علائم عفونت گوش باید نسبت به درمان آن اقدام شود تا آسیب به شنوایی وارد نشود. اما به این منظور باید با علائم و راههای درمان عفونت گوش آشنا شویم. در این مقاله همراه ما باشید تا به طور مفصل عفونت گوش، علايم و درمان آن را بشناسید.
عفونت گوش چیست؟
عفونت همان چرک گوش است که با ورود عوامل باکتریایی و ویروسی به گوش میانی یا کانال گوش خارجی ایجاد میشود. اکثر اوقات عفونت گوش در بزرگسالان و کودکان خود محدود شونده است و مشکلی را ایجاد نمیکند. از نوزادان تا افراد مسن هر کدام در شرایط به وجود آمده ممکن است دچار عفونت قرار بگیرند.
در این شرایط علائمی مانند تب، درد، خارش و التهاب و کیپ شدن گوش مشاهده میشود. برخی از افراد با بروز نشانههای عفونت گوش دچار حالت تهوع و استفراغ میشوند. این علائم در مراحل اولیه بیماری بروز میکند و به عنوان نشانههای خفیف عفونت گوش شناخته میشوند. با پیشرفت عفونت، ترشح مایعات زرد یا سفید رنگ از گوش شروع میشود و قدرت شنوایی فرد کم میشود.
معرفی انواع عفونت گوش :
عفونت گوش به یک شکل بروز نمیکند، بلکه در افراد مختلف به مقتضای سن و سال بیمار یا میزان مواجهه با عامل بیماریزا به شکلهای مختلفی بروز میکند.
عفونت گوش میانی
عفونت گوش میانی (otitis media) با هجوم باکتری و ویروس به گوش میانی ایجاد میشود و بیشتر اوقات خود به خود و بدون نیاز به درمان خاصی بهبود پیدا میکند. در مواقعی هم که علائم شدت پیدا کند استفاده از آنتیبیوتیک بهترین درمان است. این عفونت در اثر تورم در شیپور استاش و گلو ایجاد میشود. زیرا مایعات گوش از بخش شیپوری آن عبور میکنند و با مسدود شدن این مسیر عوامل عفونی رشد میکنند و موجب ایجاد درد و ناراحتی در گوش میشوند. حتی ممکن است به پرده گوش هم آسیب بزند.
علائم عفونت گوش میانی در کودکان
- گوش درد مخصوصا هنگام دراز کشیدن
- درد زیاد بعد از کشیده شدن گوش
- سختی در خوابیدن
- گلودرد
- گریه کردن بیش از حد
- پرخاشگری
- سختی در شنوایی و واکنش نشان ندادن به صداها
- از دست دادن تعادل
- تب بالای 38 درجه سانتی گراد
- خروج چرک و مایعات از گوش
- سر درد
- بی اشتهایی
علائم عفونت گوش میانی در بزرگسالان
- گوش درد
- خارج شدن مایعات و چرک از گوش
- کم شنوایی
عفونت گوش خارجی
عفونت گوش خارجی (Swimmer’s ear)، به معنای عفونت کردن کانال بیرونی گوش میباشد. که از پردۀ گوش تا بیرون گوش را شامل میشود. معمولا یکی از دلایل آن ورود آب به داخل گوش است. آب وارد شده به درون گوش باعث مرطوب شدن داخل گوش میشود که در نتیجه باعث ایجاد فضایی مناسب برای رشد باکتریها میگردد. نام دیگر عفونت گوش خارجی، otitis externa است. عفونت گوش خارجی معمولا با قطرههای گوش به آسانی درمان میشود. درمان به موقع آن میتواند از عفونتهای شدیدتر جلوگیری کند.
علائم عفونت گوش خارجی
- خارش در کانال بیرونی گوش
- قرمز شدن بیرون گوش
- ناراحتی و درد که با کشیدن گوش بدتر میشود.
- خارج شدن مایعات و چرک بی رنگ و بو از گوش
علائم عفونت گوش خارجی پس از گذشت مدتی نسبتا طولانی
- خارش بیشتر
- درد بیشتر
- قرمزی بیشتر گوش
- خارج شدن چرک و مایعات بیشتر از گوش
- احساس پر بودن گوش
- کم شنوایی
علائم عفونت گوش خارجی پس از گذشت مدتی طولانی
- درد خیلی زیاد که امکان دارد به صورت، گردن و کنار سر نیز سرایت کند.
- بسته شدن کامل گوش
- قرمزی و باد کردن گوش
- تب
علت عفونت گوش
عفونت گوش توسط ویروسها یا باکتریها، به ویژه باکتری Streptococcus pneumoniae یا Haemophilus influenzae ایجاد میشود. این باکتریها اغلب ناشی از انسداد شیپور استاش شما هستند که باعث تجمع مایع در گوش میانی شما میگردد. شیپور استاش لولههای کوچکی هستند که از هر گوش شما مستقیما به پشت گلو میروند. علل انسداد شیپور استاش عبارتند از:
- آلرژی
- سرماخوردگی
- عفونتهای سینوسی
- مخاط اضافی
- سیگار کشیدن
- تغییرات فشار هوا

عفونت گوش نیز میتواند از آدنوئیدهای عفونی ایجاد شود. آدنوئیدها غدد روی سقف دهان در پشت بینی هستند که به محافظت از بدن در برابر عفونتها کمک میکنند. عفونتها میتوانند از این غدد به انتهای مجاور شیپور استاش شما سرایت کنند.
اگر به دنبال جراحی زیبایی گوش در تهران هستید به شما دکتر فریدون اسلامی جو را پیشنهاد میکنیم …
روشهای درمان عفونت گوش
با توجه به تنوع عفونتهای گوش، به بیماران روشهای مختلفی برای درمان عفونتهای گوش معرفی میشود. عفونتهای گوش میانی به دلیل قابلیت طبیعی بدن برای مبارزه با عفونت همیشه نیازی به درمان با دارو ندارند. پزشک امکان دارد به شما بگوید که بین 2 تا 3 روز با مواظبت از گوش خود صبر کنید و در این بازه زمانی استراحت کنید و مایعات زیادی بخورید، اگر وضعیت شما بعد از 2 تا 3 روز بهبود نیافت دکتر آن موقع به سراغ دارو های آنتی بیوتیکی میرود.
دارویهای مربوط به عفونت گوش
مسکنها
این گروه از داروها معمولا برای درمان درد همراه با عفونتهای گوش استفاده میشوند. با اینکه این نوع از داروها عفونت گوش را مستقیم از بین نمیبرند ولی باعث این میشوند که درد در گوشها کمتر شود. رایجترین مسکن که برای عفونتهای گوش استفاده میشود، استامینوفن میباشد که دارای عوارض حالت تهوع و دل درد میباشد.
آنتی بیوتیکها
پنیسیلین رایجترین داروی آنتی بیوتیک برای درمان عفونتهای گوش است. رایجترین آنتی بیوتیک پنیسیلینی که توسط پزشکان تجویز میشود آموکسیسیلین است. عوارض آموکسیسیلین عبارتند از: حالت تهوع و خارش.
بعضی اوقات پزشکان انواع دیگری از آنتی بیوتیکها را بر اساس شدت و نوع عفونتهای گوش تجویز میکنند که از کلاریترومایسین، سفپودوکسیم و آزیترومایسین میتوان نام برد.
نام دارو | نوع دارو | روش استفاده | عوارض جانبی |
استامینوفن کودکان | مسکن | قرص یا شربت | حالت تهوع، دل درد |
آموکسیسیلین | آنتی بیوتیک پنیسیلینی | قرص | حالت تهوع، سر درد |
کلاریترومایسین | آنتی بیوتیک | قرص | اسهال، حالت تهوع، دل درد |
سفپودوکسیم | آنتی بیوتیک | قرص | حالت تهوع، دل درد |
آزیترومایسین | آنتی بیوتیک | قرص | حالت تهوع، سر درد |
درمان خانگی عفونت گوش
درمان خانگی عفونت گوش با روشهایی ساده انجام میشود که همهی افراد به آن دسترسی دارند. اما باید این نکته را در نظر داشته باشید که از درمانهای خانگی برای درمان عفونت گوش خفیف استفاده میشود و بهتر است عفونتهای شدید که همراه با خروج چرک از گوش است را با درمان دارویی از بین ببرد. همچنین طول دوره درمان با روشهای خانگی طولانیتر از استفاده از آنتیبیوتیک و قطره برای از بین بردن عفونت گوش است.
روشهای موثر درمان خانگی عفونت گوش شامل موارد زیر است.
- استفاده از کمپرس گرم سیر یا ریختن چند قطره آب سیر داخل مجرای گوش خارجی
- ریختن آب پیاز در گوش
- ریختن چند قطره عسل داخل مجرای گوش
- چکاندن چند قطره سرکه سیب در گوش
- استفاده از کمپرس گرم
- درمان خانگی عفونت گوش با داروهای بدون نسخه
برای درمان خانگی عفونت گوش بزرگسال میتوان از داروهای بدون نسخه هم استفاده کرد. داروهای ضد درد مانند استامینوفن، ایبوپروفن میتوانند شدت درد و التهاب را کم کنند و باعث شوند فرد فعالیتهای عادی زندگی را از سر بگیرد.
دکتر فریدون اسلامی جو بهترین جراح زیبایی در تهران …
مراقبتهای لازم از گوش دارای عفونت
برخی از اقدامات مراقبت از گوش به شرح زیر میباشد:
- یک حوله یا یگ پارچه را گرم کنید و روی گوش خود قرار دهید تا درد شما تسکین پیدا کند.
- بیمار نباید هرگز روی گوشی که آسیب دیده است بخوابد.
- برای تسکین درد خود میتوانید از داروهایی مانند استامینوفن و ادویل استفاده کنید تا بعد به دکتر مراجعه کنید.
- در صورت استمرار درد و علائم عفونت حتما به یک پزشک متخصص و مجرب مراجعه کنید.
- توصیههای پزشکتان را جدی بگیرید.
نکته
درصورتیکه از داروهای بدون نسخه و قطره برای عفونت گوش استفاده کردید یا با وجود استفاده از درمانهای خانگی برای عفونت گوش علائم از بین نرفت لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید..
همچنین اگر تب بالای ۴۰ درجه سانتیگراد باشد یا اینکه علائمی نظیر سفتی گردن بروز کند، از گوش چرک خارج شود فرد بیمار تعادل خود را هنگام ایستادن یا راه رفتن از دست بدهد لازم است هر چه سریعتر تحت نظر پزشک قرار بگیرد.